Του Γιώργου Αρχόντα*

Η ερώτηση του Ελληνικού Πάνελ Οικονομολόγων για τον Ιούνιο αφορούσε το αν η κυβέρνηση θα πρέπει να συμπεριλάβει στο μείγμα των πολιτικών για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας και την απόκτηση μετοχικής συμμετοχής του κράτους σε επιχειρήσεις όπως οι αερομεταφορές. 

Η απόκτηση μετοχών από το κράτος στο πλαίσιο της παρεχόμενης ενίσχυσης εφαρμόζεται ήδη από χώρες της ΕΕ. Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά μεγάλες επιχειρήσεις, η πρόταση αυτή διατυπώνεται κυρίως με τη λογική ενός αναγκαίου ανταλλάγματος που απαντά τουλάχιστον εν μέρει στο ηθικό και πολιτικό πρόβλημα της πρακτικής «τα κέρδη στους μετόχους, οι ζημιές στους φορολογουμένους» που εύλογα προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις κατά την τελευταία κρίση, τροφοδοτώντας μεταξύ άλλων και τα πολιτικά άκρα. Από την άλλη πλευρά, η κρατική συμμετοχή ενέχει τον κίνδυνο κακοδιαχείρισης, διαπλοκής και πελατειακών πρακτικών, με το παράδειγμα της Ολυμπιακής να παραμένει ακόμη ισχυρό στη μνήμη ειδικών και μη. 

Στην ερώτηση του Ιουνίου απάντησαν συνολικά 57 Ελληνίδες και Έλληνες οικονομολόγοι. Παρά το γεγονός ότι οι απαντήσεις καταδεικνύουν μια σχετική ισορροπία ανάμεσα στην απόρριψη και την αποδοχή της απόκτησης μετοχικής συμμετοχής από το κράτος (η σχετική και απόλυτη διαφωνία αθροίζει 42% των απαντήσεων, έναντι 39% της σχετικής και απόλυτης συμφωνίας), τα επεξηγητικά σχόλια των απαντησάντων, διαθέσιμα στο σύνολό τους στην ιστοσελίδα του ΚΕΦίΜ, καταγράφουν μια ευρύτερη συναίνεση: Έτσι, τόσο οι συμφωνούντες όσο και οι διαφωνούντες εκφράζουν στη μεγάλη τους πλειονότητα επιφυλάξεις ως προς την προοπτική αυτή, η οποία εφόσον τελικώς επιλεγεί θα πρέπει να έχει αυστηρά έκτακτο χαρακτήρα, με σαφές σχέδιο εξόδου, και με το κράτος να εκποιεί τις μετοχές του εντός σύντομου εύλογου διαστήματος αποφεύγοντας στο μεταξύ εμπλοκή του στη διοίκηση των επιχειρήσεων.  

Δείτε αναλυτικά τα αποτελέσματα της ερώτησης του Ιουνίου εδώ.

Ο Γιώργος Αρχόντας είναι μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του ΚΕΦίΜ και υπεύθυνος του Ελληνικού Πάνελ Οικονομολόγων .