Δύο στους τρεις οικονομολόγους του Πάνελ προκρίνουν τη μείωση της άμεσης φορολογίας για την ανακούφιση κυρίως της μεσαίας τάξης, έναντι της μείωσης των έμμεσων φόρων.
Στη σχετική ερώτηση του μήνα Αυγούστου απάντησαν συνολικά 47 μέλη του Πάνελ, οι οποίοι όπως αποτυπώνεται στα παρακάτω γραφήματα, στη μεγάλη τους πλειονότητα (64%), προκρίνουν την επιλογή της μείωσης των άμεσων φόρων, ενώ το 21% διαφωνεί με αυτήν. Το 15% των απαντησάντων τοποθετήθηκε μεταξύ των δύο επιλογών.
Οι απαντήσεις των μελών του Πάνελ αναλυτικά.
(Ψήφος: 1= Διαφωνώ απολύτως, 5=Συμφωνώ απολύτως & Βαθμός βεβαιότητας: 1=Καθόλου βέβαιος-α, 5=Απολύτως βέβαιος-α).
| Ονοματεπώνυμο | Φορέας | Ψήφος | Βαθμός βεβαιότητας | Επεξηγηματικό σχόλιο |
|---|---|---|---|---|
| Δημήτρης Βαγιανός | London School of Economics | 5 | 5 | |
| Ιωάννης Βενέτης | Πανεπιστήμιο Πατρών | 5 | 4 | Με δεδομένη την κουλτούρα φοροδιαφυγής/αποφυγής (για την οποία διαχρονικά και παρά τη μερική αντιμετώπιση του φαινομένου μετά το 2010, κύριος υπεύθυνος είναι οι ελληνικές κυβερνήσεις) και την συνεχή επιβάρυνση για δημοσιονομικούς λόγους (υπάρχουν ακόμη;), η ελάφρυνση είναι αναγκαία. |
| Χάρης Βλάδος | Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και Πανεπιστήμιο Λευκωσίας | 5 | 5 | Η μείωση της άμεσης φορολογίας πρέπει να είναι σημαντική και άμεση, εστιασμένη στον χώρο της παραγωγής (για εργαζόμενους και εργοδότες). Η μείωση των έμμεσων φόρων, των φόρων κατανάλωσης και περιουσίας, πρέπει να γίνει μονάχα στον βαθμό που δεν θέτει σε κίνδυνο την ήδη δοκιμαζόμενη δημοσιονομική ισορροπία της χώρας. |
| Μανόλης Γαλενιανός | Royal Holloway, University of London | 4 | 4 | |
| Σωτήρης Γεωργανάς | City, Πανεπιστημιο του Λονδινου | 4 | 3 | Είναι περίπλοκο ζήτημα. Αν μεσαία τάξη είναι αυτή που βγαίνει από τα επίσημα φορολογικά στοιχεία (εισόδημα γύρω στα 1.000 ευρώ μηνιαίως) η φορολογία δεν είναι πολύ υψηλή . Έχουμε όμως σαφή στοιχεία ότι υπάρχει εκτεταμένη φοροδιαφυγή. Αν η μεσαία τάξη δήλωνε τα πραγματικά της εισοδήματα θα ήταν μάλλον αρκετά βαριά η φορολογία. Πρέπει να προσπαθήσουμε να φορολογούνται οι Έλληνες δίκαια σύμφωνα με αυτά που πραγματικά βγάζουν, και αυτό σημαίνει κάποια ελάφρυνση στην φορολογική κλίμακα. |
| Νίκος Γεωργαντζής | Burgundy School of Business, Dijon-Γαλλία | 5 | 5 | Ο άμεσος φόρος είναι γενικά πιο αποτελεσματικός στο να στοχεύει σε μια συγκεκριμένου τύπου ανακατανομή του πλούτου. |
| Δημήτρης Γεωργούτσος | Οικονομικό Πανεπίστημιο Αθηνών | 2 | 4 | Σε περιόδους αβεβαιότητας για τις οικονομικές προοπτικές, η εξοικονόμηση πόρων από τη μείωση της άμεσης φορολογίας θα χρησιμοποιηθεί για αύξηση της αποταμίευσης και όχι για τη τόνωση της ζήτησης. Επιπλέον, τα ελλείμματα του προϋπολογισμού δεν θα επέτρεπαν μια τέτοια απόφαση. Αντίθετα, η επιλεκτική μείωση των έμμεσων φόρων μπορεί να έχει καλύτερα αποτελέσματα. |
| Χρήστος Γκενάκος | University of Cambridge και Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών | 5 | 5 | |
| Περικλής Γκόγκας | Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης | 4 | 4 | |
| Δημήτρης Δεμέκας | Institute of Global Affairs, LSE; Special Adviser to the Bank of England; independent consultant | 1 | 4 | Στην παρούσα κατάσταση ύφεσης και υψηλής ανεργίας, προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί στη μείωση των εργατικών εισφορών και των φόρων κατανάλωσης για να τονωθεί η απασχόληση και η κατανάλωση. Η μείωση των άμεσων φόρων μπορεί να ακολουθήσει. |
| Ανδρέας Δριχούτης | Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών | 2 | 4 | Η μείωση της έμμεσης φορολογίας θα έχει άμεση επίδραση, ενώ η μείωση της άμεσης φορολογίας έχει χρονική υστέρηση. |
| Παναγιώτης Ευαγγελόπουλος | Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου | 3 | 5 | Το πρόβλημα είναι ότι τόσο η άμεση, όσο και η έμμεση φορολογία είναι επαχθέστατες και χρήζουν άμεσων και δραστικών μειώσεων ταυτόχρονα. |
| Μάριος Ζαχαριάδης | Πανεπιστήμιο Κύπρου | 4 | 4 | |
| Πάνος Καζάκος | Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ομότιμος καθηγητής | 3 | 2 | Αδυνατώ να απαντήσω με βεβαιότητα στο ερώτημα όπως τίθεται, διότι (α) εμποδίζει τη συζήτηση των trade-offs και πιθανών ενδιάμεσων λύσεων πέραν του «ή αυτό ή εκείνο», (β) παραβλέπει το πρόβλημα της δομής των φόρων, επομένως, το ερώτημα ποιοι συντελεστές πρέπει να μειωθούν, και (γ) η έννοια της "μεσαίας τάξης" περιλαμβάνει ετερόκλητα στοιχεία. Με κριτήριο το εισόδημα (βλ. ΟΟΣΑ) περιλαμβάνει δημόσιους υπάλληλους, δικαστικούς, συνταξιούχους κ.α. Με τον τρόπο αυτό δεν αποσαφηνίζονται οι σκοποί της μείωσης της άμεσης ή έμμεσης φορολογίας. |
| Λουκάς Καραμπαρμπούνης | University of Minnesota, Federal Reserve Bank of Minneapolis, NBER, and CEPR | 5 | 5 | Δείτε σχετική έρευνα εδώ: https://www.dropbox.com/s/u0f9o3tyg0ek0ke/greece_macro.pdf?dl=0 |
| Αλέξανδρος Κοντονίκας | University of Essex | 2 | 4 | |
| Χρήστος Κωτσόγιαννης | University of Exeter | 4 | 4 | Χρειάζεται νομίζω να ορίσετε τη "μεσαία τάξη". Σίγουρα χρειάζεται να διευρυνθεί η φορολογική βάση και όχι να αυξάνονται οι φορολογικοί συντελεστές στην ήδη υπάρχουσα φορολογική βάση. |
| Σπύρος Λαπατσιώρας | Πανεπιστήμιο Κρήτης | 1 | 5 | |
| Παναγιώτης Λιαργκόβας | Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) & Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου | 5 | 5 | |
| Ελένη Λουρή | Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών | 4 | 4 | |
| Μίλτος Μακρής | University of Kent | 5 | 4 | Η μείωση όμως πρέπει να γίνει με τρόπο που να ωφεληθούν και οι χαμηλόμισθοι, που επίσης έχουν υποστεί πολλές ζημιές τα τελευταία χρόνια. Επίσης, θα πρέπει το φορολογικό σύστημα να απλοποιηθεί με σκοπό την πάταξη της φοροδιαφυγής και την αποτελεσματική αναδιανομή εισοδήματος χωρίς να ζημιώνονται οι παραγωγικές δυνατότητες της χώρας. Έπειτα, μπορεί να γίνει και μείωση των έμμεσων φόρων. |
| Μάνος Ματσαγγάνης | Πολυτεχνείο Μιλάνου | 3 | 5 | Γενικά μιλώντας, οι χώρες με υψηλότερη φορολογία έχουν δυναμικότερη οικονομία και ευτυχέστερους κατοίκους. Αλλού είναι το πρόβλημα: πώς το φορολογικό βάρος θα μετατοπιστεί από την εργασία και την παραγωγή, στην περιουσία και στην (ρυπογόνα) κατανάλωση, και πώς θα αποκτήσουμε εκείνες τις δημόσιες υπηρεσίες (πχ. επαγγελματικής κατάρτισης) που επιταχύνουν την ανάπτυξη. |
| Μιχάλης Μητσόπουλος | ΣΕΒ Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Βιομηχανιών | 5 | 5 | |
| Στέλιος Μιχαλόπουλος | Brown University, CEPR and NBER | 5 | 4 | |
| Γεώργιος Κ. Μπήτρος | Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών | 1 | 5 | Εκτιμώ ότι σε μεγάλη πλειονότητα μεταξύ μας συμφωνούμε πως οι προτεραιότητες είναι η οικονομία της χώρας να γίνει διεθνώς ανταγωνιστική και οι ελληνικές επιχειρήσεις να στραφούν στις εξαγωγές και να κερδίσουν μερίδια στις εγχώριες αγορές. Αν αυτή η εκτίμηση είναι σωστή, τότε όλοι όσοι ανήκουμε στα μεσαία εισοδηματικά στρώματα μπορούμε να περιμένουμε, και να προηγηθεί η μείωση των έμμεσων φόρων ώστε να μειωθεί το σχετικό κόστος της ενέργειας και των άλλων ενδιάμεσων παραγωγικών εισροών. Η μείωση της άμεσης φορολογίας είναι καιρός να προέλθει από τη γενίκευση της φορολογικής βάσης και τη μείωση των δημόσιων δαπανών σε δραστηριότητες που δεν αφορούν την παραγωγή και τη διάθεση δημόσιων αγαθών. |
| Δάφνη Νικολίτσα | Πανεπιστήμιο Κρήτης | 3 | 3 | |
| Μάνθος Ντελής | Montpellier Business School | 3 | 5 | Both are important under certain conditions. |
| Μιράντα Ξαφά | CIGI, ΚΕΦίΜ | 5 | 5 | Η έντονη προοδευτικότητα της κλίμακας φορολογίας εισοδήματος εμποδίζει την προσέλκυση υψηλά αμειβόμενων στελεχών σε κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας. |
| Αναστάσιος Ξεπαπαδέας | Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών - University of Bologna | 3 | 4 | Η μεσαία τάξη - υπάρχει ανάγκη ακριβούς ορισμού της - είναι ετερογενής ως προς την φορολόγηση. Ένα μέρος της φορολογείται και ενδεχομένως να χρειάζεται ανακούφιση, ένα άλλο μέρος της - μεγάλο(;) - δεν φορολογείται με βάση τη φοροδοτική του ικανότητα. Υπάρχει ανάγκη σωστού καταμερισμού μεταξύ αμέσων και εμμέσων φόρων, επειδή μείωση των εμμέσων φόρων θα ωφελήσει συγκριτικά χαμηλότερες εισοδηματικές τάξεις. Η φορολογική ανακούφιση της μεσαίας δεν πρέπει να γίνει πανάκεια θεωρώντας ότι αυτή είναι ομογενής. Στόχος πρέπει να είναι η δίκαιη κατανομή των φορολογικών βαρών από όλους. |
| Νίκος Οικονομίδης | Stern School of Business, NYU | 4 | 4 | Σήμερα οι φόροι στην Ελλάδα είναι τεράστιοι γιατί συντηρούν ένα τεράστιο πελατειακό και αναποτελεσματικό κράτος. Χρειαζόμαστε σημαντική μείωση και των αμέσων και των έμμεσων φόρων, με ταυτόχρονη μείωση του μεγέθους του κράτους. Είναι σημαντικό να περιοριστεί η φοροδιαφυγή και η εισφοροδιαφυγή. Σήμερα ένα τρίτο των φόρων δεν πληρώνονται. Πρέπει να μειώσουμε σημαντικά τους φόρους στην εργασία (εργαζομένου και εργοδότη). Επίσης πρέπει να μειώσουμε τους άμεσους φόρους για να μπορεί η μεσαία τάξη να αποταμιεύει και να επενδύει. Και πρέπει επιτέλους να μειωθεί η φοροδιαφυγή. |
| Θεόδωρος Παλυβός | Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών | 5 | 4 | |
| Γεώργιος Πάνος | University of Glasgow | 4 | 4 | |
| Θεολόγος Παντελίδης | Πανεπιστήμιο Μακεδονίας | 5 | 5 | |
| Αθανάσιος Π. Παπαδόπουλος | Πανεπιστήμιο Κρήτης | 5 | 5 | Η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος θα έχει θετικές συνέπειες στην κατανάλωση και στην αύξηση των εσόδων από έμμεσους φόρους. |
| Εύη Παππά | Universidad Carlos III de Madrid | 4 | 5 | Η μείωση της άμεσης φορολογίας για τη μεσαία τάξη, εκτός από την αύξηση της συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό και τη μείωση της παραοικονομίας, θα λειτουργούσε επίσης ως τρόπος μείωσης της ανισότητας. Από την άλλη πλευρά, η μείωση του ΦΠΑ θα πρέπει να έχει παρόμοια αποτελέσματα, αλλά θα ευνοούσε κυρίως τους καταναλωτές με μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη και όχι τόσο τη μεσαία τάξη. Επιπλέον, η μείωση του ΦΠΑ, εκτός εάν ληφθούν ορισμένα πρόσθετα μέτρα, ενδέχεται να οδηγήσει σε αύξηση των αρχικών τιμών των παραγωγών (αύξηση του markup) χωρίς κανένα αποτέλεσμα στην κατανάλωση. |
| Στέλιος Περράκης | Concordia University | 3 | 5 | Δεν μπορεί να δοθεί μονοσήμαντη απάντηση σε μια τέτοια ερώτηση, αφού εξαρτάται από το ποιοι φόροι θα μειωθούν - είτε άμεσοι, είτε έμμεσοι. Για παράδειγμα, μερικοί έμμεσοι φόροι θα πρέπει να αυξηθούν (πχ. για ρυπογόνο παραγωγή ή κατανάλωση), παράλληλα με μια γενική μείωση του ΦΠΑ σε όλη την κατανάλωση και όχι μόνο σε ορισμένους κλάδους (πχ. εστίαση) που εξυπηρετούν οργανωμένα συμφέροντα. Το ίδιο και με την άμεση φορολογία. Πως θα μειωθεί; Με αύξηση του αφορολογήτου ορίου; Με ελάττωση των συντελεστών; Κλπ, κλπ. |
| Παναγιώτης Πετράκης | Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών | 2 | 5 | Τα πρόσφατα λάθη δεν διορθώνονται εύκολα .Το timing έχει μεγάλη σημασία. |
| Ιορδάνης (Jordan) Πέτσας | Kania School of Management, University of Scranton, PA, USA | 4 | 4 | |
| Βασιλική Σκρέτα | University College London, UT Austin and CEPR | 4 | 4 | |
| Γιώργος Σταματόπουλος | Πανεπιστήμιο Κρήτης | 5 | 5 | |
| Θανάσης Στέγγος | University of Guelph | 2 | 4 | Beyond the progressive nature of reducing indirect taxes, such a reduction would boost consumer spending more than a similar reduction of direct taxes (a regressive measure). |
| Αθανάσιος Ταγκαλάκης | Πανεπιστήμιο Πατρών | 4 | 4 | |
| Κωνσταντίνος Τατσιράμος | University of Luxembourg, LISER and IZA | 4 | 5 | Η μείωση της άμεσης φορολογίας, ιδιαίτερα για τα μεσαία εισοδηματικά στρώματα, θα πρέπει να συνδυαστεί και με σημαντική διεύρυνση της φορολογικής βάσης, ώστε να μπορέσει να αλλάξει και η σχέση μεταξύ άμεσης και έμμεσης φορολογίας διατηρώντας τη δημοσιονομική σταθερότητα. |
| Μιχάλης Χαλιάσος | Goethe University Frankfurt και CEPR | 2 | 4 | Σε αυτή τη φάση, θεωρώ ότι χρειάζεται να τονώσουμε την κατανάλωση όλων των εισοδηματικών ομάδων με χρήση πόρων που αποταμιεύθηκαν λόγω του εγκλεισμού. Θεωρώ ότι το κύριο πρόβλημα σήμερα δεν είναι η αποθάρρυνση προσφοράς εργασίας ή η ανεπαρκής αποταμίευση της μεσαίας τάξης, αλλά η μειωμένη ζήτηση αγαθών και υπηρεσιών ευρύτερα. |
| Γιώργος Χαντζηνικολάου | Τραπεζα Πειραιως, Χρηματιστηριο, Ενωση Τραπεζων | 2 | 4 | Δεν είμαι ειδικός στα φορολογικά, αλλά μου φαίνεται πως μια μείωση των έμμεσων φόρων θα έχει μεγαλύτερο αποτέλεσμα γιατί είναι πιο δίκαιη, καθώς θα επηρεάσει όλους. |
| Δημήτριος Χατζηνικολάου | Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων | 5 | 5 | Πρέπει να μειωθούν οι οριακοί φορολογικοί συντελεστές, όπως διδάσκουν τα Οικονομικά της Προσφοράς. Ταυτοχρόνως, πρέπει να μειωθεί και ο ΦΠΑ για να τονωθεί και η ζήτηση. Για ν' αντέξει ο προϋπολογισμός, οι εθνικώς επιζήμιες δαπάνες (κτίσιμο τεμενών, επιδόματα σε παράνομους μετανάστες κλπ) πρέπει πάραυτα να καταργηθούν. |
| Γιώργος Χορταρέας | Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών | 4 | 4 |
Σχετικά άρθρα
Η προστασία των προσώπων και της νόμιμης ιδιοκτησίας τους αποτελεί κεντρικό πυλώνα της οικονομικής ελευθερίας. Το θέμα αυτό συζητήθηκε σε βάθος σε σχετική συνάντηση μεταξύ του Νίκου […]
Τον Οκτώβριο απευθυνθήκαμε στα μέλη του Ελληνικού Πάνελ Οικονομολόγων, για να μάθουμε τις απόψεις τους σχετικά με το εάν η μετακίνηση του ανώτατου φορολογικού συντελεστή σε […]
Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ δίνει νέα επικαιρότητα στα ζητήματα του παγκόσμιου εμπορίου, που ήδη βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο. Οι δασμοί και οι άλλες προστατευτικές […]
Επιστροφή στη λίστα