Άρθρο του Προέδρου του ΚΕΦίΜ, Αλέξανδρου Σκούρα, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, στις 21 Απριλίου του 2021.

Το νέο νομοσχέδιο για τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας κινείται στη σωστή κατεύθυνση καθώς ενισχύει τις αναπτυξιακές προοπτικές της χώρας και ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερες ανάγκες τόσο των επιχειρήσεων όσο και των εργαζομένων.

Η ανάγκη για εργασιακή ευελιξία είναι αδιαμφισβήτητη. Αφορά επιχειρήσεις με εποχικόχητα, αλλά και εργαζομένους με οικογενειακές ή άλλου είδους ιδιαίτερες συνθήκες ζωής. Ακόμη όμως και η απλή ενίσχυση της δυνατότητας επιλογής έχει ιδιαίτερη σημασία. Αλλωστε, όπως κατέδειξε η εμπειρία της τηλεργασίας μέσα στην πανδημία, η παραγωγικότητα αυξάνεται όταν εργοδότες και εργαζόμενοι έχουν τη δυνατότητα ελεύθερα να συμφωνήσουν τους όρους εργασίας που αμοιβαία και από κοινού τούς εξυπηρετούν.

Σήμερα, δύσκολα θα μπορούσε κανείς να βρει ισχυρά επιχειρήματα για να υπερασπιστεί την άποψη ότι αν οι δΰο συμβαλλόμενες πλευρές θέλουν, για παράδειγμα, να συμπτύξουν τις 40 ώρες εργασίας σε τέσσερις μέρες με τρεις αντί για δΰο μέρες ξεκούρασης και αναψυχής, αυτό θα πρέπει να απαγορεύεται έξωθεν. Αυτού του είδους τις αγκυλώσεις τις έχει απαντήσει η ίδια η ζωή.

Οφείλουμε όμως οι υποστηρικτές της εργασιακής ευελιξίας να απαντήσουμε σε μια άλλη ισχυρή αυτή τη φορά επιφύλαξη: Τι γίνεται όταν η εργοδοσία, εκμεταλλευόμενη την ασυμμετρία της ισχύος της, επιβάλλει ανεπιθύμητους όρους ή παραβιάζει τους συμφωνηθέντες;

Εδώ, η φιλελεύθερη απάντηση έχει δύο σκέλη. Πρώτον, περισσότερη ανάπτυξη με περισσότερες θέσεις εργασίας. Ενας κακός εργοδότης έχει δύναμη όταν γνωρίζει ότι οι εργαζόμενοι δεν έχουν άλλη επιλογή. Οταν, αντιθέτως, οι εργαζόμενοι μπορούν να επιλέξουν πού θα εργαστούν, τότε η δυνατότητα επιβολής ανεπιθύμητων και καταχραστικών εργασιακών συνθηκών περιορίζεται δραματικά. Και η ενίσχυση της ανάπτυξης και των θέσεων εργασίας είναι ένα αποτέλεσμα που μπορούμε εύλογα να περιμένουμε από την ενίσχυση της ευελιξίας των εργασιακών όρων.

Δεύτερον, βεβαίως, προσήλωση στην απαρέγκλιτη τήρηση των συμφωνηθέντων με την παραδειγματική τιμωρία όσων εργοδοτών εκμεταλλεύονται τη μαύρη και αδήλωτη εργασία ή κάθε είδους άλλα τερτίπια και παραθυράκια εις βάρος των εργαζομένων τους. Κι εδώ, η επιθεώρηση εργασίας με τα υπόλοιπα ελεγκτικά όργανα του κράτους πρέπει να είναι αμείλικτη. Αυτό όμως προφανώς, όπως καταδεικνύει και η εμπειρία στη χώρα μας, είναι μια ανάγκη που ισχύει εντονότερα όταν οι εργασιακές ρυθμίσεις είναι ανελαστικότερες.

Ελευθερία επιλογής λοιπόν, ελευθερία στη σύναψη συμβάσεων και αυστηρή τήρηση των συμφωνηθέντων. Αυτές είναι οι τρεις φιλελεύθερες αρχές που αποδεδειγμένα στην πράξη καταδεικνύουν τον σωστό προσανατολισμό του νέου νομοσχεδίου. Αν οι προβλέψεις του εφαρμοστούν, μπορούμε να περιμένουμε μεγαλύτερη ανάπτυξη, περισσότερες θέσεις εργασίας, περισσότερες επιλογές για συμπολίτες μας με ιδιαίτερες συνθήκες ζωής. Κι αυτό μόνο θετικό είναι.