Εξελίξεις τιμών καταναλωτή στην Ελλάδα: αξιολόγηση και προοπτικές

Ερευνητής:

Μιχάλης Μητσόπουλος | Οικονομολόγος

Το ΚΕΦίΜ δημοσιεύει σήμερα τη νέα του μελέτη με θέμα την ακρίβεια και το κόστος διαβίωσης στην Ελλάδα. Η μελέτη που αποτελεί μέρος πανευρωπαϊκής έρευνας του δικτύου EPICENTER μελετά την ακρίβεια στην Ελλάδα, τη Γερμανία, την Πολωνία, την Ιταλία και τη Ρουμανία και απαντά στο ερώτημα ποιες φορολογικές και ρυθμιστικές πολιτικές επηρεάζουν τις τιμές αγαθών και υπηρεσιών. 

“Η εξέταση των παραγόντων που συμβάλλουν στην «ακρίβεια» έχουν ιδιαίτερη σημασία και για την Ελλάδα η οποία στην παρούσα συγκυρία αντιμετωπίζει, όπως και άλλες χώρες, τις έκτακτες επιπτώσεις του τραγικού πολέμου στην Ουκρανία, την ώρα, όμως, που εισοδήματα, απασχόληση και επενδύσεις ακόμα διατηρούν την κληρονομιά της κρίσης της προηγούμενης δεκαετίας.” όπως σημειώνει και ο συγγραφέας του κεφαλαίου της μελέτης για την Ελλάδα, Μιχάλης Μητσόπουλος.

Τα διαθέσιμα στοιχεία για την Ελλάδα καταδεικνύουν ότι :

• Στη χώρα μας, όπως τυπικά συμβαίνει στις χώρες με συγκριτικά χαμηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ, τα αγαθά είναι ακριβότερα από τις υπηρεσίες σε σχέση με το μέσο εισόδημα των καταναλωτών. Αντιθέτως, στις χώρες με υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ αναλογικά ακριβότερες είναι οι υπηρεσίες και αναλογικά φθηνότερα τα αγαθά.
• Στα χρόνια της δημοσιονομικής κρίσης, η υψηλή φορολογία που επιβλήθηκε ενίσχυσε το φαινόμενο της ακρίβειας, καθώς ενώ οι μισθοί έπεφταν, οι φόροι κράτησαν σε υψηλά επίπεδα τις τιμές των προϊόντων. 
• Το θεσμικό περιβάλλον της εκάστοτε χώρας επηρεάζει καθοριστικά την ακρίβεια στα καταναλωτικά προϊόντα. Παρά την πρόοδο που έχει πραγματοποιηθεί, το θεσμικό περιβάλλον συνεχίζει να έχει στη χώρα μας σημαντικές επιπτώσεις στο κόστος διαβίωσης. 
• Οι μειώσεις των φόρων που εφαρμόστηκαν στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της πανδημίας είχαν θετικό και ορατό αντίκτυπο στο καλάθι του νοικοκυριού. Ωστόσο, η αποτελεσματική μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση της ακρίβειας απαιτεί την ολοκλήρωση της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας που έχει ξεκινήσει η χώρα. 

Όπως επιβεβαιώνουν τα πορίσματα της μελέτης, διαχρονικά, η πολιτική που εξασφαλίζει την αποτελεσματικότερη ενίσχυση των συνθηκών διαβίωσης και τη μείωση της ακρίβειας είναι η εφαρμογή φιλικών προς την αγορά μεταρρυθμίσεων και η διαρκής βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. 

Ο πρόεδρος του ΚΕΦίΜ, Αλέξανδρος Σκούρας σημείωσε σχετικά: “Η έρευνα δικαιώνει όλους αυτούς που διαχρονικά και επιτακτικά ζητούν την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στην ελληνική οικονομία. Τα πορίσματα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η ακρίβεια, και αρκετές από τις δυσάρεστες επιπτώσεις της στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών, μπορεί να αντιμετωπιστεί με πολιτικές που προάγουν την οικονομική ανάπτυξη και την επιχειρηματικότητα. Οι πολιτικές δυνάμεις του τόπου οφείλουν να αναγνωρίσουν ότι ενώ οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις έχουν συχνά πολιτικό κόστος είναι ταυτόχρονα απαραίτητες για την ευημερία των πολιτών. Αναμένουμε από την παρούσα κυβέρνηση που έκανε την αρχή της μεταμνημονιακής περιόδου,  να συνεχίσει το μεταρρυθμιστικό της έργο με μεγαλύτερη ταχύτητα και αποφασιστικότητα.” 

Η πλήρης μελέτη που θα περιλαμβάνει και τα δεδομένα από τις υπόλοιπες μελετώμενες χώρες θα δημοσιευτεί από το δίκτυο EPICENTER τον Ιούνιο του 2022.

To European Policy Information Center (EPICENTER) είναι ένα ανεξάρτητο δίκτυο εννέα δεξαμενών σκέψης από όλη την Ευρώπη, με έδρα τις Βρυξέλλες. Σκοπός του είναι να ενημερώσει τη συζήτηση για τις πολιτικές της ΕΕ και να προωθήσει τις αρχές μιας ελεύθερης κοινωνίας, συγκεντρώνοντας την οικονομική εμπειρία των μελών του. Μάθετε περισσότερα στο www.epicenternetwork.eu